Jesion wyniosły

Jesion wyniosły (łac. fraxinus excelsior) - nasiona

Występuje naturalnie w Europie, od Półwyspu Iberyjskiego po zachodnią Rosję, oraz w Azji Mniejszej i na Kaukazie. W Polsce jest gatunkiem rodzimym, spotykanym głównie na terenach nizinnych i w dolinach rzecznych.

Morfologia

• Pokrój – Drzewo dorasta do 40 metrów wysokości, ma smukły pień i luźną, wysoką koronę.
• Liście – Są pierzasto złożone, składają się zwykle z 7–13 listków, mają lancetowaty kształt i piłkowane brzegi. Jesienią przebarwiają się na żółto.
• Kwiaty – Drobne, purpurowe, bezpłatkowe, zebrane w luźne wiechy. Kwitnie w kwietniu i maju, przed rozwojem liści.
• Owoce – Tworzy tzw. skrzydlaki – wydłużone orzeszki otoczone błoniastym skrzydełkiem, które ułatwia rozsiewanie przez wiatr.
• Kora – U młodych drzew gładka i szarozielona, z wiekiem ciemnieje i pokrywa się spękaniami.

Wymagania siedliskowe

Jesion wyniosły preferuje żyzne, wilgotne gleby, często rośnie w dolinach rzek, na terenach zalewowych i w lasach łęgowych. Jest stosunkowo odporny na mrozy, ale wrażliwy na długotrwałe susze.

Zastosowanie

• Drewno – Cenne, twarde, sprężyste, używane w stolarstwie, meblarstwie i do produkcji narzędzi oraz instrumentów muzycznych.
• Zieleń miejska – Sadzone w parkach i przy alejach, choć ostatnio rzadziej ze względu na podatność na choroby.
• Lecznictwo – Kora i liście wykorzystywane są w ziołolecznictwie, mają właściwości przeciwzapalne i moczopędne.

Zagrożenia

Jesion wyniosły jest silnie zagrożony przez chorobę zamierania jesionu (hymenoskadiosis), wywoływaną przez grzyba Hymenoscyphus fraxineus. Patogen ten powoduje obumieranie liści, pędów i całych drzew, co doprowadziło do znacznego spadku populacji jesionów w Europie.